ĐỪNG ĐỂ EM MỘT MÌNH

 - 

Một số nhà phân tích cho rằng trong những tính chất khá nổi bật của nhạc Việt là êm đềm, trữ tình.Tuy nhiên, trong những những ca khúc nhạc Việt và nhạc ngoại lời Việt sống mãi mãi với thời gian vẫn bao gồm tác phẩm khiến cho người nghe… giá buốt gáy.

Bạn đang xem: đừng để em một mình


Có thể nói ca khúc Đừng vứt em một mình (thơ Minh Đức Hoài Trinh, Phạm Duy phổ nhạc) xứng danh được thai chọn là ca khúc “lạnh người” nhất cả về phần lời lẫn phần phối âm...

Khi nghe bạn dạng Đừng quăng quật em một mình (Lệ Thu hát, bạn dạng phối trước 1975), rất nhiều người sẽ rùng bản thân khi chỉ mới nghe phần dạo bước đầu phiên bản nhạc (intro): mới đầu là tiếng piano thừa nhận từng nốt một: ngươi Fa La Fa Mi... Ngươi Fa La Fa Mi... Tựa như những tiếng gõ vọng ra từ cõi u minh, rồi đột nhiên trỗi lên những music chát chúa “Do La Fa... La Fa Mi” như giờ đồng hồ phèng la chuyển tang...

*

Nhà thơ Minh Đức Hoài Trinh


Tư liệu


Và rồi lời hát nghẹn ngào, u uất vang lên: “Đừng bỏ em một mình. Đừng bỏ em một mình. Trời lạnh lẽo quá. Trời giá quá. Sao đành bỏ em một mình...?... Lời như thế nào đó, lời như thế nào đó. Tiếng ơn huệ hay tiếng ước kinh? Nhạc như thế nào đó, nhạc làm sao đó. Nhạc gọi fan hay nhạc call hồn?... Đừng yên thinh. Đừng yên ổn thinh. Với giờ chày giờ đồng hồ búa nện đinh...”.

Quả thật, xét trong những ca khúc đã có được xuất bản ở việt nam thì chưa tồn tại bài hát nào chứa đựng những ca từ bỏ “lạnh gáy” như: Nhạc gọi hồn, giờ chày giờ đồng hồ búa nện đinh, côn trùng nhỏ rúc rỉa thân mình... Xuyên thấu nội dung là lời của một cô gái trẻ vừa new lìa đời. Từ dịp nằm trong quan tài nghe giờ chày, giờ búa đóng góp nắp hòm, tiếng mong kinh với mùi hương khói phổ biến quanh, rồi đường ra tha ma gập ghềnh, hạ huyệt, với theo thời hạn cỏ dại trùm lên nấm mồ trinh nữ... Ước ao ước mãnh liệt của “hồn trinh nữ” là van nài những người dân còn sống đừng quăng quật cô lại vào nỗi cô đơn, cô không thích xác thịt của chính mình bị côn trùng nhỏ rúc rỉa cùng nhất là không muốn mình bị quên lãng trong ký ức của rất nhiều người.

Xem thêm: Em Ơi Em Muốn Đi Ăn Gì Đây (Version 2), Ăn Gì Đây (Version 2)

*

Trang bìa của bản in ca khúc Đừng vứt em một mình



Minh Đức Hoài Trinh thương hiệu thật là Võ Thị Diệu Trinh (1930 - 2017), vốn là 1 tiểu thư xứ Huế, thuộc loại tộc quan lại (cha bà là Tổng đốc tỉnh giấc Quảng Nam). Năm 17 tuổi (1947) nữ giới ra Thanh Hóa nhằm vào chiến khu kháng Pháp. Phạm Duy đã viết về nàng một đoạn vào hồi cam kết như sau: “Tôi bấy giờ đang là quân nhân… bỗng gặp lại Minh Đức Hoài Trinh lúc đó được mười bảy tuổi từ thành phố Huế thơ mộng chạy ra với phòng chiến. Thanh nữ còn lấy theo đôi gót chân đỏ như son và hai con mắt sáng như đèn trộn ô tô. Tự tướng bốn lệnh Nguyễn Sơn cho tới các âm nhạc sĩ, già tuyệt trẻ, đơn chiếc hay vẫn có vợ con… người nào cũng đều mê mệt cô bé xíu này. Phạm Ngọc Thạch trường đoản cú trung ương đi bộ xuống vùng trung du để vào phái mạnh Bộ, khi ghé qua Thanh Hóa, cũng buộc phải tới Trường văn hóa xem khía cạnh Hoài Trinh… Năm 1954, tôi chạm chán Minh Đức Hoài Trinh lần thứ cha khi tôi cho tới Paris ở khoảng chừng hai năm. Con gái đã rời Việt Nam, đang sinh sống và làm việc với một người em trai trong 1 căn phòng nhỏ dại hẹp. Tía lần gặp nhau là khôn xiết hy hữu, tôi bèn giao lưu với chị em và soạn được hai bài bác ca bất hủ…” (Phạm Duy chạm chán cô lần đầu khi theo gánh hát lưu lại diễn sống Huế, lần sản phẩm hai trong chiến khu với lần thứ tía ở Pháp. Ông phổ nhạc mang đến Hoài Trinh 2 bài bác thơ, bài kia là Kiếp nào có yêu nhau - NV).

Nhiều tín đồ cho là Minh Đức Hoài Trinh đã chạm chán một đám tang đi qua rồi cảm hứng làm bài thơ Đừng bỏ em một mình. Tuy nhiên, theo nhạc sĩ Phạm Duy thì trong thời hạn làm báo làm việc Pháp, Minh Đức Hoài Trinh đi thăm Viện kho lưu trữ bảo tàng Musée du Louvre (Paris) và thanh nữ đã cực kỳ xúc hễ khi đứng trước xác ướp của một người đàn bà có niên đại khoảng 800 - 900 năm trước, mái tóc còn tương đối nguyên vẹn... Nhìn di hài bạn xưa, cám cảnh thân phận của một kiếp người và số đông ý thơ bật ra: “Đừng quăng quật em một mình/Khi trăng về giá lẽo/Khi chuông miếu u minh/Chậm rãi tiếng cầu kinh... Đừng vứt em một mình/Môi vệ thần ko linh/Tiếng thời gian rền rĩ/Đường nghĩa trang gập ghềnh... Đừng bỏ em một mình/Bắt em nghe giờ búa/Tiếng búa nện vào đinh/Hòa trong giờ u minh... Đừng vứt em một mình/Cho côn trùng rúc rỉa/Cỏ dại lấp mộ trinh/Cho bão tố bấp bênh... Đừng bỏ em một mình/Mấy ngàn năm tiếp theo nữa/Ai làn tóc còn xinh/Đừng vứt em một mình”.

Bài thơ gốc thuộc thể ngũ ngôn, gồm 10 khổ (mỗi khổ 4 câu), nhịp thơ đi túc tắc nhưng qua tay của “phù thủy” Phạm Duy thì cũng với phần lớn câu chữ đó ông sẽ lặp đi lặp lại khiến nỗi đau như được dàn trải. Rồi ở đoạn cao trào, chiếc chất “đều đều” của bài thơ đổi thay mất: “Lời như thế nào đó, lời nào đó, tiếng đậc ân hay tiếng mong kinh. Nhạc như thế nào đó, nhạc như thế nào đó. Nhạc gọi tín đồ hay nhạc hotline hồn?” như thể tiếng thét, xâu xé nội trọng tâm trong lần đau rã rời... Chính 2 đoàn kết “Ai mái tóc còn xinh. Đừng quăng quật em một mình” cho bọn họ thấy cảm giác của thiếu phụ sĩ khi đứng trước mái đầu còn sót lại của người đẹp gần ngàn năm trước...

Xem thêm:

Tạo thành công cũng tương tự hiệu ứng về mặt tâm linh của ca khúc Đừng vứt em một mình, ngoại trừ 2 người sáng tác thơ và nhạc, còn phải nói đến tiếng hát của vậy danh ca Lệ Thu. Thiết yếu cách xử lý bài bác hát và giọng ca ma mị của Lệ Thu đã làm cho “cái hồn” của bài hát trở yêu cầu ai oán, óc nùng cùng thê thiết hơn.

Một điều đáng xem xét nữa là trường đoản cú trước năm 1975, chính vì sự “rùng rợn” của ca khúc này qua giờ đồng hồ hát Lệ Thu mà tập phim Con ma nhà họ Hứa (đạo diễn Lê Hoàng Hoa) vẫn dùng bài xích hát này để triển khai tăng thêm cảm giác “lạnh gáy” đến khán giả.